تنالیته، پرسش و پاسخ

دوستان خواننده مطلب تنالیته دهها سؤال با ای-میل پرسیده‌اند. آنها را در چهار سؤال جمع کرده‌ام. اینک پاسخ

پرسش (1) گفته‌اید آلتره‌های دائمی را سر سطر نشان می‌دهند. چرا مثلا در سل مینور، فا دیز در ابتدای سطر گذاشته نمی‌شود

پاسخ: چنان که گفته شد گام مینور خود سه جور است، مینور درست، مینور ملودیک، و مینور هارمونیک. فقط در سل مینور هارمونیک فا دیز می‌شود. به علاوه، آلتراسیون درجه هفتم در گامهای مینور الزامی نیست، یا بهتر است گفته شود دائمی نیست. پس نشان دادن آن در ابتدای هر سطر ضرورت ندارد

پرسش (2) در تمرین ساختن دو مینور مثلا، به درجه سوم که رسیدم شک کردم که می بمل باید بنویسم یا ر دیز. می‌فهمم که این هر دو یکی است و فقط اسمشان فرق دارد، ولی بالاخره کدام را انتخاب کنم

پاسخ: اصل بر این است که در هر گام هشت نت مستقل استفاده شوند، خودشان یا دیز شده یا بمل شده. در مثال شما، ساختن دو مینور، درجه یک دو است، درجه دو یک پرده بالا که می‌شود ر، درجه سه نیم پرده بالا که درست می‌گویید، هم می بمل درست است و هم ر دیز علی‌الاصول. ولی اگر ر دیز بنویسید، هم نت ر تکرار شده (درجه دو خود ر و درجه سه ر دیز) و هم در گامتان می به هیچ شکل نخواهید داشت. پس قاعده آن است که می بمل بنویسید. نظم تنالیته‌ها شگفت‌انگیز است با توجه به این قاعده، هیچ گامی نیست که در آن چند نت بمل شوند و چند نت دیز

پرسش (3) به نظر می‌رسد نظامی بین گامهای پارالل برقرار است

پاسخ: کاملا درست است. هر گام مینور، روی درجه ششم پایه گام ماژور موازی خودش است. برای مثال، دو ماژور و لا مینور موازی هم هستند. لا درجه ششم دو است. مثال دیگر، لا بمل ماژور و فا مینور پارالل هستند، فا درجه ششم لا بمل است

پرسش (4) بعد از یاد گرفتن روش ساختن گامها به طور اصولی، روش ساده‌تری برای ساختن سریع آنها هست

پاسخ: قطعا هست! وقتی اصول جمع و تفریق را یاد گرفتید می‌توانید از ماشین حساب استفاده کنید! اگر در وبلاگ انگلیسی به تصویرهای کامل گامها نگاه کنید، می‌بینید که در گامهای بمل دار، هر بملی که به سر سطر اضافه شده، پایه گام سوب دومینانت (درجه چهارم) گام قبلی است. ولی در گامهای دیز دار، هر دیزی که اضافه شده، پایه گام دومینانت (درجه پنجم) گام قبلی است. برای مثال، گامی که دو نت بمل شده در سر سطر داشته باشد یا سی بمل ماژور است یا سل مینور، گامی که سه بمل در ابتدای سطر داشته باشد یا می بمل ماژور است یا دو مینور. می بمل ماژور درجه چهارم سی بمل ماژور است و دو مینور درجه چهارم سل مینور است. مثال دیگر، گام با سه نت دیز شده لا ماژور است و گام با چهار دیز می ماژور است و می ماژور درجه پنجم لا ماژور است. از این نظام استفاده کنید، وقتی می‌پرسند نتهای آلتره فا مینور چیست (با این امید که دیگر دو ماژور و لا مینور را حفظ شده‌اید که همه نتهاشان طبیعی هستند!) از لا شروع کنید بدون تغییر، درجه چهارمش ر مینور با یک بمل، درجه چهارمش سل مینور با دو بمل، درجه چهارمش دو مینور با سه بمل، و درجه چهارمش فا مینور با چهار بمل، یعنی سی و می و لا و ر. در چهار ثانیه به جواب رسیدید! فقط لطفا ترتیب بملها و دیزها را هم حفظ کنید: بملها به ترتیب سی و می و سل و ر و سل و دو حد اکثر شش تا، دیزها به ترتیب فا و دو و سل و ر و لا حد اکثر پنج تا. همه این لمها را گفتم، اگر نواختن سازی را شروع کنید، همه بیست وچهار گام ماژور و مینور را به زودی حفظ می‌شوید، همان طور که مهندس برای دوازده ضرب در پانزده ماشین حساب نمی‌خواهد

قسمت اول، الگوی ماژور و مینور
قسمت دوم، دستور ساختن گامها