دستورهای ساده عکاسی، قسمت اول

در یک سال گذشته که عاشق عکس گرفتن شده‌ام، دهها، بی اغراق دهها کتاب و مجله ورق زده‌ام و بسیار آموخته‌ام، در حد خودم، آماتوری ولی جدی، بیشتر دستور و لم (تیپ به قول این ور آبیها) تا درس آکادمیک. منتظر فرصتی بودم این دستورها را برای همه خلاصه کنم، مطمئنم کار آماتوری علاقه‌مندان را بهتر می‌کند

دستور (1) نزدیک شوید

بیشتر عکسها با دو سه قدم نزدیک شدن به سوژه بهتر می‌شوند. پر کردن کادر با سوژه یکی از تفاوتهای اصلی کار آماتوری با حرفه‌ای است. راه حل جایگزین، زوم کردن است. با نزدیک شدن به سوژه یا زوم کردن اپتیکی دوربین (چرا زوم دیجیتالی نه؟ دستور دوم را ببینید)، کادر را پر کنید. اکثر آماتورها وقتی از دوستان عکس می‌گیرند، کادر را تمام قد می‌بندند. تمرین کنید کادر را با صورت سوژه پر کنید. از بریدن قسمتی از پیشانی (در بالای کادر) یا گوش (در کنار کادر) نترسید، ولی چانه را قطع نکنید. با دوربین دیجیتالی نه پول فیلم می‌دهید و نه پول ظهور و چاپ، پس تجربه کنید، هر چه می‌توانید عکس بگیرید، بعد اضافه‌ها را پاک خواهید کرد

اگر با بیشترین وضوح دوربینتان عکس بگیرید، می‌توانید بعدا در روشن‌خانه هم کادر را اصلاح کنید. بیشتر عکاسان حرفه‌ای این اصطلاح روشن‌خانه را در برابر تاریک‌خانه سنتی به کار می‌برند به معنی برنامه‌های ادیت مثل فتوشاپ. اگر هیچ دلیل دیگری برای استفاده از بهترین کیفیت و وضوح دوربینتان پیدا نکنید، همین یک دلیل کافی است. کارت حافظه که قیمتی ندارد، عکاس حرفه‌ای هم که نیستید که بخواهید در یک عروسی، مثلا، پنج هزار عکس بگیرید! پس چرا باید صرفه جویی کنید در مصرف حافظه

دستور (2) زوم اپتیکی یا دیجیتالی

بیشتر دوربینهای جدید دو نوع زوم دارند: اپتیکی و دیجیتالی. زوم اپتیکی با تغییر طول کانونی لنز، بر اساس قواعد فیزیک نور، سوژه را نزدیک می‌کند. زوم دیجیتالی با یک برنامه کوچک نصب شده در دوربین، قسمتی که نشانه می‌روید برش می‌دهد و بزرگ می‌کند. پس زوم اپتیکی هیچ ربط به کیفیت ندارد، ولی زوم دیجیتالی به شدت کیفیت را تنزل می‌دهد. در واقع می‌توانید هر وقت اراده کنید خودتان کار زوم دیجیتالی را با برش دادن و بزرگ کردن قسمتی از عکس انجام دهید

اغلب کتابها صراحت دارند که اصلا زوم دیجیتالی را فراموش کنید، به دلیلی که ذکر شد. موافق نیستم. گاهی مایلید نتیجه کاری را که می‌خواهید بعدا در ادیت عکس انجام دهید موقع گرفتن عکس ببینید. چندی پیش می‌خواستم ماه شب چهارده را بگیرم، زوم اپتیکی دوربینم قادر نبود کادر را با ماه پر کند، می‌توانستم هر چه هست بگیرم و بعد دور ماه را برش دهم و بزرگ کنم، ولی دوست داشتم همان موقع گرفتن عکس ببینم نتیجه چه می‌شود. درنگ نکردم در استفاده از زوم دیجیتالی. به علاوه، سازندگانی مثل کانن و نیکون (عاشقان تلفظ درست انگلیسی که کاست را هم کست می‌گویند بخوانند کنن به فتح نون اول و کسر نون دوم، و نایکن به کسر کاف) عقلشان نمی‌رسد که زوم دیجیتالی بی‌خاصیت است و می‌تواند از امکانات دوربین حذف شود؟ شک دارم

دستور (3) سوژه را از مرکز دور کنید

عکاسهای حرفه‌ای به قدری وسط کادر را بد می‌دانند که آن را مرکز بی‌جان می‌نامند! سوژه را از مرکز بی‌جان دور کنید. به خصوص وقتی که زمینه‌ای قشنگ پشت سوژه باشد و به خصوص‌تر(!) اگر این زمینه قشنگ به نوعی مربوط باشد به سوژه. برای مثال، سوژه‌ای که دارد کادوی کریسمس باز می‌کند: می‌توان به کنار کادر حرکتش داد و درخت کریسمس را در کنار او، ولی در زمینه گرفت

قاعده سه یک از بهترین دستورهاست برای این منظور. این قاعده را قبلا مفصل شرح داده‌ام؛ خلاصه‌اش این که کادر منظر (چشمی یا ال.سی.دی) را با دو خط افقی و دو خط عمودی به نه قسمت متساوی تقسیم کنید. سوژه‌ای که روی این خطها و بهتر از آن، روی نقطه‌های تلاقی آنها (چهار نقطه) قرار گیرد بیشتر یا زودتر جلب توجه بیننده می‌کند

قسمت دوم
دستور (4) عکس کودکان
دستور (5) زیاد عکس بگیرید
دستور (6) پیش تنظیم نور و فاصله