دستورهای ساده عکاسی، قسمت پنجم

دستور (13) فیلترها

می‌توان گفت تعداد لنزها و فیلترهای موجود، امروز روز بی‌نهایت است. هر کدام امکاناتی به عکاسی شما، یا در واقع دوربین شما اضافه می‌کنند بسیار جالب توجه و گاه اساسی. ممکن است تهیه همه اینها مقدورتان نباشد، ولی خوب است این امکانات اضافه را بلد باشید و بدانید هر یک به چه فیلتر یا لنزی نیاز دارد، برای روز مبادا

در این سری دستورها فرضم بر این بوده و هست که خواننده دوربینی بسیار ساده دارد و می‌خواهد، مثل من، فقط قدری بهتر عکس بگیرد. پس می‌گذرم از مقوله لنز که تعویض آن دوربین خاص اس.ال.آر لازم دارد. فقط بدانید که لنزها معمولا به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند: لنزهای سری واید با طول فوکال حدود 18 تا 55 میلی‌متر برای عکسهای گسترده، لنزهای تله با طول فوکال بزرگتر از 70 میلی‌متر برای عکسهای بسته از فاصله دور، و لنزهای چشم ماهی

فیلترها اما، واقعا بی‌نهایت نوع دارند. پرکاربرد ترین آنها را لیست می‌کنم

فیلتر یووی یا ماورای بنفش ساده‌ترین و ارزان‌ترین فیلتر است که بیشتر عکاسان می‌گذارند همیشه روی لنز باشد، هم تاری ناشی از اشعه ماورای بنفش را می‌گیرد، و هم از کثیف شدن و صدمه دیدن لنز جلو می‌گیرد. اثر انگشت چرب روی فیلتر یووی به راحتی پاک می‌شود، روی لنز نه. پاک هم که نشد یکی دیگر می‌خرید، دوربین یا لنز را باید با چند صد دلار جایگزین کنید، فیلتر یووی را با ده دلار

فیلتر پولاریزه کننده در دو نوع ساده و دورانی، دو کار می‌کند: اول، جلوی انعکاس نور را می‌گیرد یا لااقل تقلیلش می‌دهد، و دوم، رنگها را شفاف‌تر می‌کند. مدل دورانی بهتر کار می‌کند، ساده‌تر است، ولی گران‌تر است. هر وقت بخواهید از بیرون ویترین مغازه داخلش را بگیرید، یا کف برکه با ماهیهای داخلش، این فیلتر اساسی می‌شود. توجه داشته باشید برای پررنگ و شفاف کردن آبی آسمان با فیلتر پولاریزه گر، بهترین نتیجه وقتی حاصل می‌شود که عمود بر امتداد آفتاب باشید. این فیلتر در شرایط رو یا پشت به آفتاب چندان اثر ندارد

فیلتر دانسیته خنثی قسمتی از نور را می‌خورد و بسته به نمره آن، کمی از نور را عبور می‌دهد، البته بدون تغییر رنگ. به هر دلیل بخواهید زمان شاتر را زیاد کنید، در نور روز به فیلتر خنثی کننده دانسیته نیاز خواهید داشت. مثلا در وسط روز آفتابی پای آبشاری رسیده‌اید، مایلید با بزرگ کردن زمان شاتر آب را ابریشمی بگیرید، ولی شاتر را که تنظیم می‌کنید همه چیز سفید می‌شود (شسته می‌شود، در اصطلاح عکاسان)، حتی با ریزترین دیافراگم مثل اف/16. تنها چاره استفاده از فیلتر دانسیته خنثی است. نور را، بسته به توان (شماره) فیلتر، دو تا سه استاپ کم می‌کند. عکس بالای این پست را با همین شیوه گرفته‌ام

انواع و اقسام دیگر فیلترها هم هستند مثل فیلتر ستاره که نور چراغها را ستاره‌ای می‌کند، فیلتر سافت، فیلترهای رنگی، و دهها و دهها نوع دیگر

تا فراموش نشده، به جای فیلتر دانسیته خنثی می‌توانید از عینک آفتابی استفاده کنید، همان کار را می‌کند، فقط قدری هم رنگ عکس را عوض می‌کند و به طرف گرمی می‌برد. شیشه عینک را جلوی لنز بگیرید و قدری حرکت دهید تا مطمئن شوید قاب و دسته عینک در کادر نیست

دستور (14) مهر تاریخ و ساعت

بیشتر دوربینهای جدید امکان اضافه کردن تاریخ و ساعت گرفتن عکس دارند. لطفا خاموشش کنید. این از مرزهای عکس حرفه‌ای و آماتوری است. بیننده می‌خواهد عکس تماشا کند، حواسش را متفرق نکنید

به علاوه، همه دوربینهای دیجیتالی اطلاعات کامل عکس (نه فقط تاریخ و ساعت) را در فایلی چسبیده به عکس به نام اکسیف ثبت می‌کنند، هر وقت لازم باشد می‌توانید فایل اکسیف را در برنامه نشان دهنده عکس باز کنید و اطلاعات مورد نظر را ببینید، مثل آیزو، زمان شاتر، دیافراگم، و بسیاری اطلاعات فنی دیگر

دستور (15) کنترل کار در مونیتور

مونیتورهای ای.سی.دی در دوربینهای دیجیتالی بلافاصله نشان می‌دهند عکسی که گرفته‌اید چطور است. بدیهی است، اندازه مونیتور به بزرگی صفحه کامپیوتر نیست، ولی برای بررسی اولیه بد نیست

در اکثر دوربینها می‌توان تنظیم کرد مدت زمانی را که عکس گرفته شده روی مونیتور می‌ماند. در این صورت، بنا بر تجربه، 2 ثانیه میانگین خوبی است. کافی است برای دیدن نتیجه کار. اگر در این 2 ثانیه حس کردید عکس عالی نیست، مثلا تار است در اثر لرزیدن دست، یا تنظیم فاصله (فوکس به کسر کاف) خوب نیست، می‌توانید برای اطمینان، از مد گرفتن عکس به مد دیدن عکس بروید و با دقت بیشتر عکستان را بررسی کنید، قبل از تصمیم گرفتن به پاک کردن آن

قسمت چهارم
قسمت ششم
دستور (16) انعکاس نور
دستور (17) عکاسی در تعطیلات
دستور (18) تمیز کردن وسایل